nietypowa prośba...

[flapjackfairplay]

Witam,
mam raczej nietypową prośbę. Jestem wychowawcą w jednym z warszawskich ośrodków dla młodzieży. Naszymi "klientami" są młodzi ludzie z ciężką sytuacją w domu i tacy, którzy nie mają co z sobą najzwyczajniej zrobić i błąkają się po osiedlu. Mniejsza z tym, ważne, że w naszym "klubie osiedlowym" mają dostęp do kilku komputerów. Oczywiście te komputery są na Windows’ie, oczywiście są totalnie zaśmiecone, oczywiście system wiesza się regularnie, no i oczywiście mamy piekielnie dużo z tym problemów.
Pojawił się pomysł, przy okazji kolejnej awarii, by zainstalować linuksa. Chodzi o to by kompy nie były tak zaśmiecone. By dzieciaki miały wyzwanie i czegoś nowego się nauczyły (to chyba najważniejsze), oraz by każdy był odpowiedzialny za to, co robi na publicznym kompie. Sam nie znam linuksa, będę zmieniał system na własnym kompie dopiero za jakieś dwa, trzy tygodnie...
I tu kilka pytań:
Po pierwsze, jaką najlepiej wybrać dystrybucję by pasowała do tego profilu wykorzystania komputerów (tzn. internet, komunikatory typu GG, Grono +naszaklasa, Tibia i kilka innych gier, pakiet a'la office, zrzucić zdjęcia z komórki, nagrać płytę foto i mp3)?
Czy można stworzyć im osobiste profile (nie ukrywam, że zależy nam by Ci, którzy łamią zasady czuli odpowiedzialność za to)?
Jak najszybciej przeinstalować wszystkie kompy, czy są jakieś strony typu "krok po kroku" by totalny nowicjusz mógł to przeprowadzić (nie stać nas na specjalistę)?
Jakie programy (sterowniki?) należy zainstalować tak by nie odczuli za wielkiego szoku;-)? By się dzieciakom dobrze pracowało, by się nie wystraszyli i by nie musieli strasznie kombinować?
Jak można zabezpieczyć połączenie z siecią (pornografia, przemoc itp.)? Jak można zabezpieczyć przed dokonaniem ew. zmian w ustawieniach systemowych?
Jak można przydzielić im konta, hasła, profile (czy może któraś z dystrybucji lub program jakiś są do tego najlepsze)?
No i ostatnie, może najważniejsze pytanie. Przepraszam za śmiałość, ale słyszałem, że społeczność linuksowa jest bardzo przyjazna. Czy ktoś z Was może się ustawić ze mną na jakimś komunikatorze, by w razie problemów z instalacją, ew. pytaniami, mógł odpowiedzieć od razu, gdy będę przeinstalowywał te komputery.
Z góry wielkie dzięki za każdą pomoc, oczywiście jestem otwarty na każdą sugestię i dziękuję za zrozumienie moje sytuacji.
Pozdrawiam.
Jacek
kontakt: flapjackfairplay@o2.pl

[roobal]

Ze swojej strony polecę Ubuntu, jedna z najpopularniejszych dystrybucji typu "user-friendly", czyli z tych dystrybucji dla ludzi, którzy nigdy nie mieli do czynienia z Linuksem. Polecam również Debiana na podstawie, którego powstało Ubuntu. Jednak w pierwszej kolejności radzę brać Ubuntu z dwóch względów, po pierwsze i najważniejsze, system moim zdaniem ma najlepszą wykrywalność sprzętu, po drugie działa w trybie LiveCD, LiveUSB itp. itd. Co to oznacza? Tyle, że system działa po prostu z płyty CD lub pendrive itp.

Dodatkowo oryginalne płyty można całkowicie za darmo zamówić na stronie shipit.ubuntu.com (płyta/płyty + wysyłka wszystko gratis, czas oczekiwania ok. 4-6 tygodni). Na tej stronie można jednorazowo zamówić kilka płyt, jeśli podasz jako dlaczego ich tyle chcesz, czyli że chcesz je wykorzystać i promować w ośrodku, szkole itd. Bez podania powodu można zamówić wyłącznie jedną płytę.

Na Linuksie bez problemu założysz dodatkowe konta, ba system został specjalnie zaprojektowany do obsługi wielu kont co sprawia, że windows przy tym się chowa. Każdy użytkownik, w przeciwieństwie do windows ma swój wydzielony katalog domowy do którego ma dostęp tylko i wyłącznie użytkownik konta oraz root, czyli administrator systemu. Każde konto ma ograniczone prawa, do zarządzania systemem służy tylko i wyłącznie konto roota (admina), czyli na zwykłym koncie nic nie zainstalujesz bez podania hasła, nie usuniesz nic z katalogów systemowych.

Co do sterowników, jeśli nie jest to jakiś mega najnowszy sprzęt nie powinno być z tym żadnego problemu, większość sterowników jest "wbudowana" w jądro, podczas startu systemu rozpoznawany jest sprzęt i ładowane są odpowiednie modułu i rzadko kiedy trzeba instalować jakieś sterowniki. Jedyne problemy mogą być z niektórymi kartami graficznymi i kartami sieci bezprzewodowej, to jeśli chodzi o same komputery, z dodatkowym sprzętem typu drukarki, skaner to już zależy od producenta.

Co do pomocy na gg, z chęcią bym pomógł ale ostatnio mam tyle pracy na głowie, dodatkowo głowę mam zajętą pitami, więc z braku czasu niestety nie pomogę, ledwo mam czas na forum i gg zajrzeć

Pozdrawiam!

[quejinho]

flapjackfairplay  

Tak jak robal wspomniał Ubuntu jest tu dość odpowiednie  proste, nie skomplikowane, Tibia działa o ile nie będzie problemów z kartami graficznymi. Sądzę że młodzież da sobie potem rade sama .
Sama instalacja nie sprawi na pewno problemów.
Najlepiej jakbyś podał numery kontaktowe to jak uda mi się zagospodarować chwilę to postaram się pomóc .
Peace

[Greg]

Ma być linux do nauki... proszę bardzo... EDUBUNTU
Jest to system oparty na ubuntu, ma mniejsze wymagania systemowe niż ubuntu.
Oto link:http://ftp.vectranet.pl/ubuntu-releases/edubuntu/intrepid/edubuntu-8.10-addon-i386.iso

[alexs2]

Witam, oby więcej takich inicjatyw!!
Obecnie rzeczywiście najlepszą i jedyną odpowiedzią jest Ubuntu. Ta wersja stanowi już ponad połowę wszystkich Linuksów zainstalowanych na komputerach - patrz tabelka z prawej na http://distrowatch.com. Skoro to uczniowie, dochodzi jeszcze może Edubuntu.

Zdecydowanie! doradzam Jacku pobrać obraz "iso" do wypalenia na krążku instalacyjnym W WERSJI POLSKIEJ.
Strona http://ubuntu.pl/pobierz.php
Są tam od razu takie rzeczy jak: polski język, kodeki do odtwarzania muzyki i filmów, Java i Flash do wyśwetlania stron www.
A w wersji angielskiej tego nie ma ze względów prawnych (wolno tego używać, ale nie wolno rozprzestrzeniać na płytce) i doinstalowanie tego może stanowić duży problem dla początkujących.

Ostatnio ukazała się fajna ściąga dla początkujących (do wydrukowania):
http://czytelnia.ubuntu.pl/wp-content/up/sciaga.png

Obecnie najnowsza wersja polska to 8.10PL (nazwa Intrygująca Iranka). Najnowszy, światowy Ubuntu to też 8.10 Intrepid Ibex.

Ale już za dwa dni (23 kwietnia) ukaże się Ubuntu 9.04 Jaunty Jackalope, natomiast jego polska wersja będzie gotowa za parę tygodni.

------
Co do normalnej pracy - na zdrowy rozsądek. Jak pisali koledzy, jest to bardzo prosta w obsłudze wersja Linuksa, wszystko można wyklikać graficznie i nie trzeba korzystać z konsoli.

Nie różni się to niczym, oprócz grafiki, od Windowsa Xp, zawsze też wyszukasz w Internecie. Możesz zadać pytanie na http://forum.ubuntu.pl.

Co do zupełnych podstaw, polecam:
http://jakilinux.org/pierwsze-kroki/
http://czytelnia.ubuntu.pl

Najważniejesze pytanie, czy znasz Windowsa , czy też nie? Bo od tego zależy, jak komuś pomagać.

Ale doradzam zaproszenie jakiegoś speca. Może wystarczy student czy uczeń jakiejś szkoły średniej z podstawowym znawstwem tematu? Może któryś z tych uczniów ma jakiegoś kolegę? Albo i sam trochę się zna?

Przykładowo dodanie użytkownika: kliknąć menu System > Administracja > Użytkownicy i Grupy > i tam mamy "Dodaj użytkownika".


Żeby zainstalować na pierwszym kompie, i pokazać proste rzeczy, jak pisałem, doradzam zaproszenie kogoś, żeby zostawić sobie energię na zgłębianie dalszych zagadnień.


P.S. Co do blokowania stron porno, to jest to jak walka z wiatrakami. Musiałbyś powpisywać ich adresy do blokowania, a są ich tysiace.
Ale wyłączenie tych najpopularniejszych, blokada w Youtube i Google niewłaściwych treści, i już coś jest.

Inne rozwiązanie, to sprawa odwrotna: zezwolenie na oglądanie tylko wybranych witryn. Tu znów jest problem, bo ciekawych stron też jest multum adresów.
Ostatnio wyczytałem, jak można to zrobić: doinstalować sobie przegladarkę Opera (domyślnie jest Firefox). I w tej operze jest tzw. Kiosk Mode, który robi to, co wyżej.

Pozdrawiam, Olek

[roobal]

Właśnie zapomniałem  o stronach o treści pornograficznej.

P.S. Co do blokowania stron porno, to jest to jak walka z wiatrakami. Musiałbyś powpisywać ich adresy do blokowania, a są ich tysiace.

Z tym, że większość zagranicznych stron tego typu, posiada komercyjną domenę, czyli .com, którą jeśli się nie mylę można zablokować raczej bez problemu, ale nie orientuję się w tym specjalnie.

Natomiast w firewallu można stworzyć białą listę stron i ewentualnie dodawać co jakiś czas nowe, dodatkowo można udostępnić jedynie port dla www aby zablokować na przykład możliwość pobierania plików przez p2p itp.

Pozdrawiam!

[moskito]

Ze swojej strony proponuje Mandrive, ze względu na łatwość obsługi i graficzne konfiguratory praktycznie do wszystkiego, posiada także program do kontroli rodzicielskiej. Więcej można przeczytać tu: http://wiki.mandriva.com/pl/Mandriva_Linux_2009.0_Prezentacja  ,ale wybór należy do was!!!

Czy można stworzyć im osobiste profile (nie ukrywam, że zależy nam by Ci, którzy łamią zasady czuli odpowiedzialność za to)?
...
Jak można zabezpieczyć przed dokonaniem ew. zmian w ustawieniach systemowych?

Jeśli zdecydujesz się na Ubuntu (lub jego pochodne), to pamiętaj, że akurat w tej dystrybucji pierwszy stworzony użytkownik (profil), czyli ten stworzony podczas instalacji systemu, ma ułatwiony dostęp do administrowania systemem (jeśli chce wykonać jakąś zmianę w ustawieniach systemowych, to wystarczy, że poda swoje własne hasło do profilu). W Ubuntu jest to rozwiązane w ten sposób dla ułatwienia życia użytkownikom, którzy korzystają ze systemu tylko w domu (normalnie jest tak, że do konta administratora jest osobne hasło).

Czyli po prostu, po zainstalowaniu Ubuntu, należy każdemu użytkownikowi stworzyć nowy profil (dodatkowe profile domyślnie nie mają już takich przywilejów jak ten pierwszy), a ten pierwszy zachować jako administracyjny.

[alexs2]

Słuszna uwaga, można to oczywiście zmienić, ale lepiej pierwsze konto na komputerze zostawić dla admina. O to w tym chyba chodzi, żeby traktotwać je jako konto administratora, z których jedno na kompie musi być.

Co do Mandrivy - jest fajna i również prosta w obsłudze, ale zdecydowanie przegrywa popularnością z Ubuntu (a w niczym nie jest lepsza).
Byłby to dużo gorszy wybór.

@roobal:
Jest to wyjście, ale wtedy nie zobaczysz np. podanego przeze mnie powyżej przydatnego distrowatch.com , czy popularnego wśród uczniów edukacyjnego howstuffworks.com. :]
A Google Earth ma adres earth.google.com.
Największa baza filmów na świecie też ma adres imdb.com.

Z kolei jest wiele witryn porno z rozszerzeniem pl, de, tk, fr.

Ale jeśli jest to nadrzędny cel, dla którego można poświęcić znaczną część ciekawych zasobów, to Twoja metoda jest dobra.

[mario@]

Od siebie na dobry początek też polecam Mandrive bądź Ubuntu, jak wspomniano wyżej systemy te są bardzo intuicyjne(klikane).

Po pierwsze, jaką najlepiej wybrać dystrybucję by pasowała do tego profilu wykorzystania komputerów (tzn. internet, komunikatory typu GG, Grono +naszaklasa, Tibia i kilka innych gier, pakiet a'la office, zrzucić zdjęcia z komórki, nagrać płytę foto i mp3)?

Jeżeli wybierzesz Ubuntu/Mandriva to odpowiednie aplikacje do wymienionych powyżej czynności powinny już być standardowo zainstalowane w systemie (bądź dostępne w repozytoriach i gotowe do instalacji w razie potrzeby - jest to spis dostępnych programów). Pamiętaj jednak ze Linuksy to nie windy i że z graniem na nich to rożnie bywa.

Polecam Ci zainstalować  sobie na windzie program VirtualBox i przetestować jakąś dystrybucjie bądź jak wspomniał roobal jakieś livecd.

Czy ktoś z Was może się ustawić ze mną na jakimś komunikatorze, by w razie problemów z instalacją, ew. pytaniami, mógł odpowiedzieć od razu, gdy będę przeinstalowywał te komputery.

Zawsze można spytać na forum

co do Mandrivy, to jest też polska "przeróbka", która nazywa się Mandriva Extreme. Jest przystosowana dla polskich użytkowników - od razu instalowane są spolszczenia do wszystkich programów i od razu są instalowane programy takie jak komunikator do gadu-gadu (kadu) itp. Jednak Mandriva Extreme jest dystrybucją płatną (płaci się chyba właśnie za te "dostosowanie" i za jakieś tam dodatkowe programy, których normalnie nie można by było dołączyć do darmowej dystrybucji, ale szczegółów nie znam).

[roobal]

Czy można stworzyć im osobiste profile (nie ukrywam, że zależy nam by Ci, którzy łamią zasady czuli odpowiedzialność za to)?
...
Jak można zabezpieczyć przed dokonaniem ew. zmian w ustawieniach systemowych?

Jeśli zdecydujesz się na Ubuntu (lub jego pochodne), to pamiętaj, że akurat w tej dystrybucji pierwszy stworzony użytkownik (profil), czyli ten stworzony podczas instalacji systemu, ma ułatwiony dostęp do administrowania systemem (jeśli chce wykonać jakąś zmianę w ustawieniach systemowych, to wystarczy, że poda swoje własne hasło do profilu). W Ubuntu jest to rozwiązane w ten sposób dla ułatwienia życia użytkownikom, którzy korzystają ze systemu tylko w domu (normalnie jest tak, że do konta administratora jest osobne hasło).

Czyli po prostu, po zainstalowaniu Ubuntu, należy każdemu użytkownikowi stworzyć nowy profil (dodatkowe profile domyślnie nie mają już takich przywilejów jak ten pierwszy), a ten pierwszy zachować jako administracyjny.

Oczywiście to jest sposób dobry dla początkującego, natomiast w tym wypadku wystarczy włączyć konto roota a użytkownikowi odebrać przywileje edytując /etc/sudoers ale oczywiście łatwiejszym wyjściem jest stworzenie nowego konta

Pozdrawiam!

[ubu59]

Witam!
@Jacek

Nie piszesz jakie masz zasoby sprzętowe (CPU, RAM?) i jakie potrzeby (czy tylko desktopy?). Powyżej polecane dystrybucje mogą wymagać lepszego sprzętu niż posiadasz. Najniższe wymagania mają niestety Linuksy typu DSL, Puppy wymagające trochę więcej wiedzy i znajomości języka (przeważnie angielskiego).

Sądzę, że warte zainteresowania są poniższe.

PLD Linux Distribution strona domowa http://pld-linux.org/
Dedykowana do obsługi sieci. Polecam, bardzo dobra polska dystrybucja. Jest to niepisany standard w sieciach osiedlowych. Bardzo pomocna dokumentacja (po polsku) w postaci Polish FAQ http://pld-linux.org/pl/FAQ i Polish documentation http://pl.docs.pld-linux.org/. Obrazy .iso potrzebne do wypalenia płyt pod adresem ftp://ftp.iso.pld-linux.org/iso/.

Duży zasób aplikacji edukacyjnych mają poniższe, polskie dystrybucje typu live (uruchamiane z płyty CD/DVD lub klucza USB, można też zainstalować na twardym dysku):

Linux-EduCD http://www.linux-educd.pl/
Ogrom oprogramowania przydatnego dla licealistów, studentów. Obecna wersja na dvd. Bardzo estetyczna. Niestety, teraz wymaga 512 MB RAM-u do uruchomienia z płyty.

Okrojona wersja, pod postacią GimLin dołączany do podręcznika informatyki dla gimnazjum (WSiP). Wcześniej uczyniło to mniej znane wydawnictwo Opteron.
Linki do obrazów .iso na stronie http://www.linux-educd.pl/?page_id=35.

cdlinux.pl http://cdlinux.pl/
Dużo mniejsze wymagania sprzętowe. Również dużo oprogramowania. Występuje w wersji mały- cd 207 MB, duży- cd 680 MB, DVD 1,4 GB.


KateOS http://www.kateos.org/
Ostatni z prezentowanych polskich Linuksów. W zamierzeniu dedykowany do pracy ze starszym sprzętem. Ma pełnowartościową wersję live- do zapoznania się z systemem (umożliwia zainstalowanie). Dla tych którzy są już zdecydowani mogą pobrać wersję miniiso. Dla tych co nie mają dostępu do sieci jest wersja CORE (3 cd lub 1 dvd).

Oczywiście można również używać popularnego Knoppixa- polska strona pod adresem http://www.knoppix.pl/. Aby móc pracować w polskiej wersji językowej przy starcie należy podać parametry "knoppix lang=pl".

Inne warte polecenia Linuksy do mniej wydajnych komputerów to Mepis http://www.mepis.org/, VectorLinux http://www.vectorlinux.pl/ (zwłaszcza jego wersja Antix), Zenwalk GNU/Linux http://www.zenwalk.org/ ma dosyć ubogi polski support http://zenwalk.pl/.

Pozdrawiam

[arctgx]

@ubu59: HaTeeMeLowy znacznik "strong" tu nie działa - zerknij na składnię BBCode: http://forum.linux.pl/help.php#bbcode Masz możliwość edycji własnego posta bez czasowych ograniczeń.

Skomentuję tylko treść: nie ma co uogólniać, że jakaś dystrybucja potrzebuje lepszego sprzętu (chyba że została skompilowana z obsługą instrukcji nie występujących na którymś z procesorów, na ogół mamy do wyboru co najmniej między i386 i x86_64). Mała ilość pamięci operacyjnej narzuca z kolei nie tyle wybór dystrybucji, co wybór lżejszego środowiska pulpitowego i mniej pamięciożernych programów (a zarazem pewien zapas pamięci wymiany).

Można uczulić użytkowników, że jeśli np. za jednym zamachem odpalą Firefoksa z kilkunastoma kartami, biurową aplikację typu OpenOffice i do tego Adobe Readera (kiedy można lekki Xpdf w sporej większości przypadków), to być może zużycie pamięci na te procesy i ich dane może przekraczać możliwości sprzętu.

ed: ale ok, mało kto instaluje Kubuntu po to, by z GNOME korzystać.

[mar26pp]

A p2p nie da się z iptables zablokować tylko trzeba wykaszać wszystkie porty. netfilter-layer chyba powinien z większością sobie poradzić